Η σύγκρουση
Γιάννης Πρετεντέρης
Υποθέτω ότι ουδείς αμφισβητεί το δικαίωμα του Γ. Παπανδρέου να διαφοροποιηθεί από την πάγια πρακτική των κυβερνήσεων ΠαΣοΚ, από τις αποφάσεις του ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και από τις επιλογές των 26 από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ζητώντας δημοψήφισμα για μια ευρωπαϊκή συνθήκη.
Υποθέτω επίσης ότι ουδείς αμφισβητεί το δικαίωμα του Σημίτη να διαφωνήσει με αυτή την επιλογή του Παπανδρέου. Αν διαφωνεί, η δημοσιοποίηση της διαφωνίας αποτελεί μονόδρομο ευθύνης. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπάρχουν άνθρωποι μέσα στο ΠαΣοΚ που προκρίνουν τη σιωπή από τη γνώμη για λόγους κομματικής ή άλλης σκοπιμότητας.
Αν δεχθούμε ότι και οι δύο υποθέσεις είναι ορθές (που είναι...), τότε γιατί πιάστηκαν στα χέρια; Μα επειδή ουδείς τσακώνεται για τη συγκεκριμένη υπόθεση. Ολοι συγκρούονται γι΄ αυτό που νομίζουν ότι κρύβεται από πίσω.
Είναι αλήθεια ότι η διαφωνία του Σημίτη μπορεί να εκφράστηκε επί ενός συγκεκριμένου σημείου αλλά πλήττει μια ευαίσθητη και αμφιλεγόμενη πλευρά της παπανδρεϊκής ηγεσίας: την ακατάσχετη παραγωγή προτάσεων για δημοψηφίσματα, διαβουλεύσεις, διαδικασίες, επιτροπές παντός είδους και περιεχομένου, συμπεριλαμβανομένων εξεταστικών και προανακριτικών.
Προτάσεις οι οποίες συνήθως συγχέουν την πολιτική με τη διαδικασία, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το τελευταίο, όπου το ΠαΣοΚ εμφανίζεται να συμφωνεί με την ευρωπαϊκή Συνθήκη, να την ψηφίζει στην Βουλή αλλά να ζητεί και δημοψήφισμα, όπου πάλι θα ψηφίσει καταφατικά, προκειμένου «να ενημερωθεί ο πολίτης». Σε σημείο που αναρωτιέσαι: Τι είναι,δηλαδή, τα δημοψηφίσματα; Εκστρατείες ενημέρωσης;
Εκεί η αντίθεση Σημίτη- Παπανδρέου είναι πραγματική και ουσιαστική. Ανάμεσα σε έναν άνθρωπο για τον οποίο η πολιτική ήταν πάντα κυρίαρχη, με απόδειξη τις αναρίθμητες πολιτικές συγκρούσεις στις οποίες συμμετείχε, και σε έναν άλλο, ο οποίος έχει υποκαταστήσει την πολιτική με μια συνεχή διαβούλευση περί την πολιτική και γι΄ αυτό δυσκολεύεται να δώσει πολιτικά χαρακτηριστικά και στο κόμμα του και στον εαυτό του.
Δεν κατάλαβα σε ποιο ερώτημα απάντησε χθες ο Παπανδρέου. Διότι το πραγματικό ζητούμενο δεν είναι αν θα φτιάξει κόμμα ο Σημίτης αλλά αν θα φτιάξει κόμμα ο Παπανδρέου. Δεν είναι αν εξελίσσεται σε « Μητσοτάκη του ΠαΣοΚ» ο Σημίτης αλλά αν θα αποδειχθεί « Εβερτ του ΠαΣοΚ» ο διάδοχός του.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ έκανε χθες άλλη μία προσπάθεια να φορτώσει αλλού τις ευθύνες του. Μπορεί οι κομματικοί παλικαράδες να κορυβαντιούν, αλλά στο τέλος όλα τα κρίνει η κοινωνία. Και όταν η κοινωνία στείλει τον λογαριασμό, τότε δεν θα φταίει κανένας Σημίτης.
